vrijdag 25 februari 2011

Exoten





Behalve de nieuwe woorden zoals vet en kiwi en megaas (nieuw door de veranderde betekenissen van de woorden), zijn er namen van dingen die er blijkbaar al lang zijn, maar waar ik nog nooit van gehoord had en me erg intrigeren.

Ik lees in mijn krant een stukje over exoten, heerlijk lijkt het me om onder de exoten te vallen. Wat een vrijbrief! Helaas gaat het niet om anders-dan-anders mensen maar om uitstervende of zich op de verkeerde plaatsen voortplantende flora en fauna. Jammer dat we daarvoor de naam exoten moeten gebruiken, ik ken ze net en nu al zijn ze niet welkom of sterven ze uit. Maar hun benaming is een voedingsbodem voor mijn fantasie, er staan geen plaatjes bij het artikel, dus ik mag van mijzelf op mijn verbeelding afgaan. Dat is eenvoudig.

Een langlob-ribkwal, die vanuit Amerika als verstekeling mee gereisd is naar de Nederlandse kustwateren. Zie je hem zich al met die lange lob vastzuigen aan dat grote schip, zo mager als eigenlijk alle verstekelingen zijn, de ribben zichtbaar? Weg uit de Verenigde Staten waar zelfs kwallen niet meer willen wonen. Geef hem eens ongelijk. In Nederland wonen er genoeg, daar valt hij niet op. Wilders zal hem wel terug willen sturen, die is er vast van overtuigd dat anders zijn positie als hoofdkwal in gevaar komt.

De lapsnuitkever heeft zich vastgeklemd aan struiken en is vanuit Italië via de rivieren bij ons beland. Wat een slimme voddenbaal. Weg bij Berlusconi, zo’n kever met lappen om haar snuit is óf zigeunerin óf een islamitische allochtoon; ze is vast dringend verzocht om niet in Italië te blijven. Wel zielig dat zij ook hier een belastingaanslag kan krijgen voor die lappen.

Niet alle exoten worden met uitsterven bedreigd. Ons kikkerlandje staat in eerste instantie open voor een nieuwe exoot, maar de groep invasieve exoten wordt met argusogen bekeken. Invasief is een eng woord. En toch, denk ik dan, gaaf eigenlijk dat we hier ook een Japanse duizendknoop als tuinplantje aan kunnen treffen. Hebben we ook een Nederlandse duizendknoop of zijn duizendknopen bij ons vervangen door een rits?

De grote waternavel is door onze aquariumhouders gedumpt in open water en nu hebben we een overvloed aan navels en navelstaarders. Voor grote waternavels moet je dus in Nederland zijn.

Wat te denken van een muntjak, een Chinees hertachtig diertje. Het gaat de volgende editie van de exotenlijst niet halen, lees ik. Tja, dat lijkt me ook, Chinese zaken schijnen onze economie in te dammen, een muntjak is dubbelop natuurlijk. In tijden van recessie kan dat niet meer en helpt het diertje zichzelf om zeep; zo niet, dan doen wij dat gewoon met wat aanpassingen aan de natuur.

Verder snap ik de bezorgdheid niet helemaal over de opmars van grauwe ganzen. Ons land zit er vol mee lees ik.  Maar dat wisten we toch al? Al die mensdieren die maar niet boven de middelmaat willen uitsteken, niets origineels meer hebben, allemaal het bankstel en de tv op dezelfde plaats hebben staan en allemaal zeuren over de politiek en nooit eens een alternatief aandragen! Wat nou ‘de grauwe ganzen rukken op’? Gaan we nu ineens allemaal bewegen?

En hoe sta ik dan tegenover de ruigpootuil? Hij lijkt me wel een stoere wijsgeer, er was ook een berichtje over hem. Hij was jammerlijk gepakt door een Hollandse arend; de plek was nabij Sint Walrick. Was dit een pelgrim die zijn Waterloo heeft gevonden bij de sacrale heilige eik, beter bekend als de zakdoekenboom? Een paar regels en ik heb een eng modern sprookje voor handen. Ik schaaf mijn idee over 'stoere' wijsgeer bij en houd het er op dat de arenden potenrammers zijn, die bij de zakdoekenboom allemaal huilende uilen aangetroffen hadden. Zo gaat dat.

Het lijkt bij nader inzien niet allemaal zó exotisch, door hun benamingen komen de exoten te dicht bij de dagelijkse werkelijkheid. Mijn fantasie is geïnvadeerd door andere berichtgevingen. Ik laat het maar voor wat het is en hoop op betere tijden.



Misschien dat ik ooit bij de Amerikaanse zwaardschede weer simpelweg iets prikkelends kan bedenken. Ik wil ooit nog een keer kunnen dromen van de Amerikaanse vogelkers, kersen die zo mijn mond invliegen terwijl ik uitrust tegen de stam van de boom, na een lange wandeling met mijn Amerikaanse hondsvis.


Rest mij alleen de vraag of ze in Amerika en Japan ook exoten van Nederlandse bodem hebben.

Ik zoek het op. Je hoort van me.


 @ Gavi Mensch
Uit: Vette klei en rode aarde, 2009
Aangepast: 25-2-2011.



Update: 3-8-2017



Niet al mijn geliefde exoten zijn vermeld op de blacklist.  Stel je voor dat we alles wat niet van hier is gaan verdelgen, dat zijn de reinste puhvuhvuhpraktijken. Kan het peroxideding misschien wel op de donkergrijs/zwartelijst?

Ik ben een groot natuurliefhebster maar wil even relatieveren: Nederland is relatief jong, zijn niet al onze planten en dieren van uitheemse afkomst? 

Of dachten we soms dat een god ons landje had gebouwd in 7 dagen inclusief het verzinnen van 'inheemse' flora en fauna?


Het Nederlandse landschap is vooral gevormd gedurende de laatste twee ijstijden uit het Pleistoceen en het Holoceen. De verdrinkingsgeschiedenis tijdens het Holoceen van de ScheldeRijnMaas en Eems en omgeving is van groot belang geweest voor de bewoningsgeschiedenis van Nederland. Ruim twee derde van het oppervlak wordt gevormd door Holocene afzettingen.





.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten