Zachtjes deed ik de deur naar het souterrain open, er was
weer eens geen licht, het eeuwig kapotte lampje. Voorzichtig liep ik de houten
treden af, in de gang beneden zat een lichtknopje. Opeens hoorde ik het geklots
en tegelijkertijd voelde ik nattigheid. Er waren zeker nog twee treden te gaan
en ik stond in het water! Ook de geur maakte een beeld in het donker. Het beeld
van de gitzwarte rivier en de haven achter ons huis. Er stond water in het
onderhuis.
Even was ik met stomheid geslagen en kwamen beelden van de
watersnood naar boven.
Ik kan dat nooit bewust meegemaakt hebben; ik was toen een
maand of 9. Maar ik denk dat er veel over gesproken werd, thuis. Bovendien was
mijn vader altijd waakzaam bij hoogwater
Toen mijn vaders huis en de zaak opnieuw opgebouwd waren aan
het eind van de oorlog, liet hij een soort schuilkelder in het souterrain
maken. Met een grote brandkast waar de waarde volle spullen in lagen. Het huis
was in brand gestoken door de Duitsers en alles ging verloren. Mijn vader had
niets meer uit zijn jeugd, geen foto's geen speelgoed, niets.
In de kelders liep de eerste jaren wat water, later liet
mijn vader de afvoeren afsluitbaar maken zodat het water in ieder geval niet
via de afvoeren naar boven kon.
Als het hoog water werd, moest je op het 'sluitrondje' die
kranen dicht draaien. We sloten om de beurt de winkel en de pakhuizen af. Mijn
vader had maar één long ( en een beetje zei altijd) en liep slecht trappen.
Het afsluiten van de kranen was verantwoordelijk werk, ik voelde
me heel wat met mijn 10 jaar en de opdracht om het huis te beschermen tegen het
stijgende water.
Nu stond ik 40 jaar later met mijn voeten in de rivier,
binnenshuis.
Na de eerste schok kwam ik in actie. Mijn man uit bed gehaald, begonnen met omhoog zetten van de
spullen, vrienden gebeld om te komen helpen met hozen. Maar er was geen
beginnen aan. Springtij, zuidwesterstorm, het water werd zo de havens van het eiland
ingeblazen.
Weer voelde ik die verantwoording om de indringer buiten te sluiten.
We hadden een grote eetkeuken in het souterrain, de eettafel
werd snel met de poten in grote pannen gezet en daar bovenop de stoelen en alles
wat onderin de kasten stond. Het rivierwater had onze tuin aan de rivier
verzadigd en het water spoot als fonteinen door de tegels heen. Vrienden die
kwamen hozen hadden al snel door dat het een onmogelijke zaak was. De tuin was
een meer dan een meter hoger dan de keukenvloer, een ongelijke strijd. Het hoogwaterschot
had geen enkele functie.
De brandweer bellen was nutteloos, voor degenen die
buitendijks wonen is er weinig hulp. Mijn man ging er op uit om een dompelpomp
te zoeken, ook dat was een vreemde gewaarwording, niet één in heel Dordrecht.
We waren hier niet op voorbereid. In de waskelder hadden we de wasmachine en de
droger op werktafels gezet. En verder dreef alles.
Ik had altijd of op de dijk of erachter gewoond en mijn man
woonde vroeger aan de haven maar op de tweede etage.
Ik was volkomen ontdaan, zoveel water in een huis….
's Middags kwam de dompelpomp en we pompten het water eruit
aan de straat kant, terwijl het er aan de tuinkant weer met dezelfde vaart weer
in spoot; tegen de klippen op. Daarop volgden nog enkele keren springtij, 's
middags en 's avonds en daarna begon het water te zakken. We werden stoer en
lacherig. Met de stoelpoten in boodschappentassen gestoken aten we met
kaplaarzen aan gewoon in de keuken waar het water nog vrolijk onder de tafel
door kabbelde.
Uiteindelijk werd alles weer droog en schoongemaakt. Er
werden verhogingen gemaakt onder de apparaten en een putje voor de dompelpomp.
De afgebladderde keukenvloer schilderde ik opnieuw in de blauwgrijze
kleur van rivierwater op een zonnige dag.
Ik ben nooit bang geweest van water, ik houd van varen en
ben een goede zwemmer. Maar het respect voor watermassa's is er altijd geweest.
En ik ben nog vaak de keldertrap afgelopen met gespitste
oren.
Een erfenis uit een ver verleden of slechts de angst voor de
kracht van het water?
Geen idee. Maar bij het woordje hoog water ben ik alert.
Morgen springtij, Dordrecht zal weer natte voeten halen.
Overmorgen ga ik kijken bij wie ik kan hozen of dweilen.
Wateroverlast in Dordrecht 2012
©Gavi Mensch
Dordrecht, 2-3-1990
Maastricht, 5-12-2013
Update 6-12-2013:
Update 6-12-2013: Mijn onrust was dus niet ongegrond....
http://nos.nl/artikel/583218-hoogste-waterstand-sinds-1953.html
http://nos.nl/artikel/583218-hoogste-waterstand-sinds-1953.html
.
