zaterdag 3 mei 2014

Bevrijdingsmonument, een verslag.




Vanavond hebben we de doden van de Tweede Wereldoorlog herdacht, in Maastricht, op het Koningsplein daar waar het Bevrijdingsmonument staat. 
Een alternatieve herdenking op 3 mei!


De heren in pakken verkiezen de herdenking te doen op het Herdenkingsplein, dat ligt in het centrum, daar krijg je geen modder aan je schoenen.


Het was een plechtige intense bijeenkomst met veel meer mensen dan vorig jaar. Met mensen die de oorlog overleefd hebben waaronder de dame van 92 die dit dé plaats vindt om te herdenken, een Oud Indië-strijder, een oudere heer die voorlas. 
Maar ook veel mensen van de generatie geboren in de oorlog of net daarna.  Huiveringwekkend was dat terwijl er gesproken werd over het bombardement, er vliegtuigen over vlogen, 4 in dat half uur om precies te zijn. Vervelend was dat het verkeer op de A2 maar door raasde. Alsof je hard kunt weglopen voor oorlogsleed.

[ Op 10 mei 1940 vielen de Duitsers Nederland binnen. Omstreeks zes uur in de ochtend werden de twee verkeersbruggen en de spoorbrug over de Maas door het Maastrichtse garnizoen opgeblazen in een poging de Duitse opmars te vertragen. Enkele uren later capituleerde het garnizoen en konden de Duitsers met bootjes de Maas oversteken. Ook het vlakbij gelegen Belgische fort Eben-Emael was al zeer snel uitgeschakeld. Na de capitulatie van Nederland op 14 mei begon de Duitse bezetting, die in Maastricht vier jaren, vier maanden en vier dagen zou duren. Door fusillades en gedwongen tewerkstelling kwamen enkele tientallen Maastrichtenaren om. Het grootste verlies leden de Maastrichtse joden: van de 515 leden van de Joodse gemeente in 1940 waren er in 1945 nog slechts 145 over.
Eind augustus 1944 begonnen de Duitse troepen zich terug te trekken uit de stad. Op 13 september trok de Amerikaanse 30e infanterie divisie ('Old Hickory') het stadsdeel Wyck binnen en een dag later was de hele stad bevrijd. Hoewel de bevrijding van Maastricht driekwart jaar eerder kwam dan in Noord-Nederland (en er dus geen hongerwinter was) en een groot Amerikaans distributiecentrum in de stad was gevestigd, was er gebrek aan alles en bleven veel artikelen tot ver na de oorlog op de bon.
De oorlogsschade was weliswaar niet te vergelijken met sommige andere grenssteden, zoals RoermondVenloNijmegen of Arnhem, maar toch eisten de geallieerde luchtbomdardementen, onder andere op de wijk Mariaberg (november 1941) en op de spoorbrug (augustus 1944), niet alleen veel doden, maar leidden, door het wegvallen van een groot areaal woningen in Rood dorpQuartier Amélie en Blauw dorp, decennialang tot grote woningnood.] uit wikipedia de gechiedenis van Maastricht

Twee jonge jongetjes die een gedicht voorlazen en de krans mochten dragen; alle anderen die stil en ingetogen de verhalen en het gebed aanhoorden en nog een gedicht. 
Een jongeman blies de 'Last Post' en het volkslied, dat door de aanwezigen meegezongen werd.......... indrukwekkend.

Kleine groepjes, wisselend van samenstelling, van het ene been op het andere op het hobbelige terrein en het slecht gemaaide gras. Er werden witte rozen gelegd en bossen bloemen. Aan de voeten van elk beeld van het monument,net als vorig een rode roos.

 Daarna werden er rozen gelegd bij de struikelsteen in de straat naast het monument.
1924-1943 weggehaald uit haar huis, overleden in Auschwitz op 19 jarige leeftijd

                             



En een krans op het Old Hickoryplein bij de bevrijdingsboom. 


Mensen in gewone kleren met sombere gezichten,waarschijnlijk denkend aan wat was en zeker aan wat is. 
Er werd onderling gesproken over nieuwe fascisten, over Wilders en zijn knechten. 
Over de verplaatsing van de herdenking, die van het volk is en niet van zogenaamd belangrijke mensen.




Deze bijeenkomst lijkt meer op de herdenkingen die ik vroeger in mijn geboortestad meemaakte. 



Het geeft stof tot nadenken, het motiveert om te blijven strijden tegen fascisme. Het was een bijzonder  uurtje! 
Met dank aan Corina Karstenberg, die mij vorig jaar voor het eerst meenam naar deze alternatieve herdenking.


Zie ook de website van Corina: 

©Gavi Mensch
   Maastricht, 3-5-2014.



Bevochten vrijheid, maar sommigen zijn nooit bevrijd en  zitten gevangen in zichzelf....


.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten